W dniu 10 czerwca 2009 roku w Szkole Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Śniatyczach odbyła się uroczystość jubileuszowa upamiętniająca 140-letnią rocznicę powstania Publicznej Szkoły Powszechnej w Śniatyczach, 20-lecie otwarcia budynku nowej szkoły, oraz 10-lecie nadania szkole imienia Jana Kochanowskiego.
Pomysłodawcą i głównym organizatorem uroczystości była dyrektor szkoły p. Lucyna Baryła (z domu Bełz).
W uroczystości uczestniczyli:
-
wójt gminy Komarów-Osada p. Wiesława Sieńkowska
-
Ks. Prałat Józef Tucki-dziekan Dekanatu Tyszowce i proboszcz parafii Dub
-
dyrektorzy szkół z terenu gminy Komarów-Osada:
p. Anna Maryńczak dyr Publicznego Gimnazjum w Komarowie
p. Alicja Pikuta dyr Gimnazjum w Zubowicach
p. Elżbieta Żybura dyr SP w Antoniówce
p. Danuta Gromek dyr SP w Dubie
p. Anna Kupiec-Niedźwiedź dyr SP w Komarowie
p. Zbigniew Danilewicz dyr SP w Zubowicach
-
Kierownik referatu oświaty p. Jolanta Danielewicz
-
Kierownik WTZ w Komarowie-Osada z siedzibą w Wolicy Brzozowej p.Dorota Mazur
-
Dyrektor SOK w Komarowie p. Iwona Pełypyszyn
-
Kierownik GOPS w Komarowie p. Małgorzata Litkowiec
-
Fundatorka popiersia patrona-Jana Kochanowskiego p.Alicja Dworniczak
-
Sołtys wsi Kadłubiska p.Dorota Saputa
-
Sołtys wsi Śniatycze p. Ryszard Winnik
-
Prezesa OSP w Śniatyczach p. Andrzej Jednac
-
Prezesa OSP w Kadłubiskach p. Jan Fanfara
-
Zespół śpiewaczy „Śniatyczanki”
-
Przewodnicząca Rady Rodziców SP w Śniatyczach p. Aldona Saputa
-
Współorganizator uroczystości nadania szkole imienia, ówczesny przewodniczący RR p. Jan Karpiński
-
Poczty sztandarowe ze szkół w Komarowie i w Antoniówce
-
Wychowankowie i absolwenci szkoły
-
Rodzice, nauczyciele, uczniowie, byli i obecni pracownicy szkoły
-
Mieszkańcy Śniatycz i Kadłubisk
Spotkanie rozpoczęło się Mszą Św. celebrowaną przez ks. prałata Józefa Tuckiego. Po czym, w asyście pocztów sztandarowych, odbył się przemarsz do budynku szkoły. W części oficjalnej głos zabrali: dyr. Szkoły p. Lucyna Baryła, wójt gminy Komarów-Osada p. Wiesława Sieńkowska oraz ks. Józef Tucki.
Dyrektor w swoim przemówieniu, którego fragmenty cytujemy poniżej, przedstawiła rys historyczny szkoły oraz sylwetki ludzi, którzy wielkimi zgłoskami wpisali się w dzieje placówki i miejscowości. Główny materiał źródłowy stanowiła kronika szkolna oraz wspomnienia najstarszych mieszkańców Śniatycz i Kadłubisk.
„Kronika Powszechnej Szkoły Publicznej w Śniatyczach z lat 1924-1938, której założycielem był ówczesny kierownik Aleksander Mikulski, rozpoczyna się wpisem: „Niniejszą kronikę zaprowadzono w dniu 15 maja 1924r jednak początek założenia szkoły w Śniatyczach przypada na rok ok.1870”. Już w 1864 roku, ukazem carskim Cara Aleksandra II, zadekretowano nową organizację szkolną. W myśl tej organizacji, w roku 1870, rząd rosyjski nałożył na Śniatycze obowiązek, by wioska swoim kosztem utrzymywała nauczyciela. W latach 1870 – 1880 jedna szkoła przypadała na 2000 mieszkańców co powodowało ogromne zjawisko analfabetyzmu. Szkoła śniatycka była pierwszą szkołą w gminie komarowskiej, która rozpoczęła z tym zjawiskiem walkę Do niej uczęszczały też dzieci z Wolicy Śniatyckiej.
Od początku istnienia posiadała własny budynek, umiejscowiony na tzw. „Zahajczu”. Pierwsze dziesięciolecia funkcjonowania szkoły w Śniatyczach to okres zaborów, dlatego obowiązkowym językiem nauczania był język rosyjski. W okresie tym zmienił się też cały szereg rosyjskich nauczycieli.
W 1916 roku okupacyjny rząd austriacki założył w Śniatyczach jednoklasową, dwuoddziałową szkołę polską, którą umiejscowiono na tzw. „popówce” czyli ruskiej plebani. Pierwszą polską nauczycielką była Helena Kowalczykówna.
Ciągłość pracy szkoły w Śniatyczach przerwała II wojna światowa. Podczas okupacji, tajne nauczanie, w prywatnym domu u p. Antosa w Kadłubiskach, prowadziła p. Krystyna Rayss, później Jakubiak. Z tego okresu nie zachowały się żadne dokumenty, nie jest, zatem wiadomo, jaka była organizacja pracy szkoły i czy prowadzona była przez cały okres okupacji.
Szkoła, swoją prawną działalność wznowiła w 1944r., wracając do starego budynku, który, po wielu remontach, funkcjonował do roku 1989.
Obecny budynek oddano do użytku w roku 1990, który powstał dzięki trudowi i zaangażowaniu ówczesnego, wieloletniego kierownictwa – państwa Kazimiery i Hilarego Dworniczaków, mieszkańców Śniatycz i Kadłubisk, nauczycieli, uczniów i całej społeczności lokalnej, której przewodniczył p. Antoni Piskorz. Gospodarzem, podczas uroczystości otwarcia nowej szkoły, był kolejny dyrektor p. Piotr Żybura
W dniu 24 maja 1998 roku, z inicjatywy obecnej dyrektor p. Lucyny Baryła, odbyła się uroczystość nadania szkole imienia. W uroczystości uczestniczył ks. biskup Jan Śrutwa, proboszcz parafii Dub ks. Józef Tucki, władze gminne, kuratoryjne i wojewódzkie. W tym samym dniu Rada Rodziców ufundowała sztandar szkoły, natomiast absolwentka naszej szkoły p. Alicja Dworniczak wykonała i ufundowała popiersie patrona. Dzisiaj jesteśmy dumni, że mamy swoją tożsamość, u podstaw, której leżą ideały i wartości propagowane przez wielkiego człowieka i poetę – Jana Kochanowskiego.
W okresie 140 lat swojej działalności śniatycka szkoła gościła wielu nauczycieli, wszyscy uhonorowani zostali miejscem na tablicy pamiątkowej.
To właśnie im, tym obecnym i nieobecnym, tym sprzed 100 i sprzed 20 laty, jesteśmy winni wdzięczność, szacunek i dochowanie tradycji.”
W podsumowaniu dyrektor szkoły Lucyna Baryła skierowała do obecnych wiele ciepłych słów wdzięczności i podziękowań za to, że dzisiaj mamy piękną, nowoczesną i zadbaną szkołę oraz bardzo dobre warunki pracy i nauki.
„Za pomoc w tworzeniu tych warunków dziękuję nauczycielom, rodzicom oraz pracownikom administracji i obsługi.
Od wielu lat w naszej trudnej i odpowiedzialnej pracy zawsze możemy liczyć na współpracę i pomoc władz samorządowych, w tym referatu oświaty. O jakości tej współpracy świadczy wygląd i wyposażenie szkoły oraz jej otoczenie. Dziękuję za dbałość o rozwój placówki, za ciepły stosunek do szkoły, do naszych mieszkańców, do wszystkich ludzi. Dziękujemy za prowadzenie takiej polityki szkolnej, która pozwoliła nam dotrwać do tego pięknego jubileuszu. Serdeczne podziękowania dla samorządu przekazuję na ręce wójta gminy p. Wiesławy Sieńkowskiej.
Szczególnie ciepło chciałam podziękować ks. Prałatowi, Józefowi Tuckiemu, za przyjacielski stosunek do szkoły, za obecność w trudnych chwilach, za wspieranie jej swoim autorytetem i swoją serdecznością.
Za systematyczną pomoc w doposażaniu bazy szkolnej dziękuję zarządowi BS w Zamościu.
Za współpracę w dziedzinie dydaktycznej i wychowawczej dziękuję dyrektorom szkół i placówek oświatowo-wychowawczych, przedstawicielom organizacji lokalnych oraz wszystkim przyjaciołom szkoły.
Wielką pomoc w przygotowaniu uroczystości, w gromadzeniu pamiątek, a także w dziedzinie gospodarczej, otrzymaliśmy od zaprzyjaźnionego zespołu muzycznego, od pań i panów związanych i niezwiązanych ze szkołą, od przedstawicieli OSP, a także od starszych mieszkańców naszych miejscowości. Serdecznie im za to dziękujemy.
Szkoła – to życie miejscowości, to miejsce, które nas jednoczy i mobilizuje. Dzisiejsze święto, to spotkanie kilku pokoleń, i pokolenia włączyły się w jego przygotowanie. Bez względu na codzienne zajęcia i troski, gdy szkoła jest w poważnej potrzebie stawiają się wszyscy, i młodzi i starsi, każdy pomaga na miarę swoich możliwości. W naszej społeczności tak było, tak jest i mam nadzieję, tak będzie. Dziękuję serdecznie przedstawicielom wszystkich pokoleń, będącym jednocześnie absolwentami tej naszej starej, poczciwej szkoły.
Serdecznie dziękuję w imieniu uczniów, rodziców, nauczycieli i swoi własnym.
Jubileuszowe uroczystości zbiegły się w czasie z zakończeniem roku szkolnego 2008/2009. Gratuluję uczniom, którzy rok nauki kończą w tak podniosłych okolicznościach, szczególnie uczniom klasy VI, dla których ten rok jest jednocześnie zakończeniem nauki w szkole podstawowej, i którzyza tydzień zostaną absolwentami tej najstarszej w gminie, z jakże trudną i ciekawą historią szkoły, szkoły naszych rodziców, dziadów i pradziadów. Jest to ogromny zaszczyt, mieć świadectwo ukończenia szkoły z taką tradycją.”
W dalszej części uroczystości wyróżniający się uczniowie otrzymali nagrody i wyróżnienia.
Po czym wszyscy obecni zostali zaproszeni na program artystyczny w którym wystąpili:
· uczniowie Szkoły Podstawowej w Śniatyczach
· absolwentki szkoły: Anna Dec i Magdalena Fanfara
· zespół śpiewaczy „Śniatyczanki” wraz z orkiestrą
Oprawę techniczną zapewnili nasi absolwenci: Tomasz Bilski i Damian Noga.
Uroczystość zakończyła się wspólnym odśpiewaniem „STO LAT” oraz degustacją tortu ufundowanego przez zespół „Śniatyczanki.
Wszyscy obecni zostali zaproszeni do zwiedzania wystaw okolicznościowych autorstwa dyr Lucyny Baryła.
Dla zaproszonych gości, wyjątkowe i niezawodne grono rodziców przygotowało pyszny obiad.